Oslo görüşmeleri ciddiye alınması gereken, devlet açısından da PKK açısından da cesur bir duruşu ifade ediyor.
Başbakan, Makedonya dönüşü gazetelere yaptığı açıklamada, “gerekirse PKK ile yeniden görüşülebileceği” mesajını verdi. Görünen o ki, kamuoyundan MİT-PKK görüşmesine gelen tepkilerin aşırı sert olmaması, hükümeti çözüm psikolojisi ve çözüm kıvraklığı açısından olumlu etkilemiş.
Güneydoğu’da PKK eylemlerinin yaygınlaştığına tanık olduğumuz bir süreçte, Başbakan’ın böylesine bir çıkış yapması, şiddetin önlenmesi hedefini ön planda tutan cesaretli bir duruş olarak nitelenebilir.
‘Beşinci Oslo’ görüşmesi olarak adlandırılan ve tutanakları yayımlanan görüşmeyi, tutanağın dikkat çekici yerlerinin altını çizerek yeniden okudum. “Taraflar ne konuşuyorlar”, “çözüme ilişkin bir umut var mı?” gibi sorulara kendimce yanıt aradım.
1- MİT yetkilileri, görüşmelerin bir aşamasından sonra, “zamanı geldiğinde siyasi iradeye daha yakın kişilerin platformda yer alabileceğini” ifade ediyorlar. Bu, siyasi açıdan bir çözüme doğru yüründüğü şeklinde değerlendirilebilir.
2- Öcalan’ın “PKK’nın dağdan indirilmesi”ndeki rolü konusunda bir görüş birliği göze çarpıyor. PKK liderinin “Eğer anlaşırsak PKK’yı bir haftada dağdan indiririm” şeklindeki söyleminin ciddiye alındığı görülebiliyor.
3- MİT yetkilileri, Başbakan’ın siyasi risk almaya hazır olduğunu ve ciddi olduğunu söylüyorlar. Başbakan’ın “görüşme gerekirse devam eder” sözlerini bu çerçevede değerlendirebiliriz.
4- MİT yetkilileri Öcalan’ın zaman içinde değiştiğini saptamışlar, onun için şu değerlendirmeyi yapıyorlar:
“...belli dersleri çıkarmış. Şimdi bulunduğu yerden çok daha sağlıklı, çok daha objektif, çok daha nesnel, var olan sıcak şartlardan etkilenmeyen çözümlemelere ulaşıyor.”
5- PKK’lılar, ‘güven arttırıcı önlemler’ konusunda devletin adım atmadığı eleştirisini yöneltiyorlar. “Öcalan’ın yol haritası ne oldu?” diye soruyorlar. “Harita elimizde” diyen MİT yetkilisi, “Haydi müzakereye başlayalım” çağrısında bulunuyor. Ancak, ‘Beşinci Oslo’ görüşmesinde bir müzakereden söz edilmiyor.
6- PKK’lılar Öcalan’la direkt görüşmek istiyorlar. MİT yetkilileri de olur diyorlar. Sonrasını bilmiyoruz.
7- Bu noktadan sonra taleplerin saptanması konusuna geçiliyor.
8- Devlet içinde çözüm konusunda bir ‘konsensus’ oluştuğu iki tarafça da kabul ediliyor. Ordunun operasyon yapmadığına vurgu yapılıyor.
9- “Habur’dan giriş” konusunda MİT, PKK’yı eleştiriyor. MİT’e göre gelenler “yeteri kadar eğitim almamışlardı ve ne amaçla geldiklerinin farkında değillerdi.”
10- MİT PKK’nın ilan ettiği ‘eylemsizlik’ kararının sürmesini istiyor.
11- PKK’lılar Öcalan’a bazı mesajlar göndermek istiyorlar. MİT bunun kısa olmasını talep ediyor. Daha önce de benzer mesajları götürdükleri anlaşılıyor.
12- MİT yetkilileri, PKK’nın silahlı eylem hazırlığı yaptığına, şehirlere bombalar yerleştirdiğine ilişkin takipler yaptıklarını belirtiyor, son verilmesini talep ediyorlar. PKK’lılar, “Önemli olan sürecin yürümesi” şeklinde bir karşılık veriyorlar.
13- Toplantıyı koordine eden ülkenin temsilcileri de Kandil ve Ankara arasında belli ki mekik dokuyorlar.
Devlet içindeki çözüm iradesi önemli bir aşamaya gelmiş. PKK ise bazı adımların atılmamasını bir güvensizlik unsuru olarak değerlendiriyor. (KCK tutuklamaları, yüzde 10 barajı ve ‘anadil’ gibi konular güvensizliği arttırıyor.)
Öcalan faktörü hâlâ önemini koruyor. İki tarafın da bu konuda bir ‘farkındalığı’ var.
Başbakan’ın açıklamasına da yansıyan KCK tutuklamaları ise hâlâ ciddi bir sorun. Şehirdeki yasal mücadele ile illegal örgütlenme arasındaki ilişkiler, bir hukuk ve güvenlik sorunu olarak devleti ilgilendirmeye devam ediyor.
Özetin özeti: Başbakan’ın açıklaması birçok açıdan dikkate değer nitelikte. Oslo görüşmeleri ciddiye alınması gereken, devlet açısından da PKK açısından da cesur bir duruşu ifade ediyor.
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.