Bayram

Bugün bayram.

Bugün derdi tasayı bir kenara bırakıyoruz.

Huzursuz bir hayatın huzurlu mola yeri burası.

Rahvan giden iyi bir at gibi dolgun ve telaşsız akacak zaman.

Sabahleyin camiler dolacak, sabah namazını gidip kılanların epeycesi akşama bayramı rakıyla kutlayacak.

Dindarlar hemen kızıp alınmasın.

Böyledir burası.

Hem inançlıdır, hem günahkâr.

Allahını da sever, günahını da.

Şafakla uyanıp mahalle arkadaşlarıyla buluşarak gittikleri bayram namazından aldıkları o katıksız, çocuksu sevinç, dinin belki de en güzel yanı, en haşarıları, en haytaları bile sabahleyin camiye dolu dolu bir hazla gider, berrak ve temiz bir inançla secdeye varır.

Akşama da şarkılar söyleyerek içkisini içer.

Cehenneme de inanır, içki içtiği için yanacağına da...

Ama biliyor musunuz bu günahkârlıklarında ben büyük bir masumiyet ve inanç görürüm, sabah namazına gidip akşama günah işleyenin, “rahim ve rahman” tanrının bağışlayıcılığına olan güveni doğrusu ya beni çok etkiler.

Garip bir saflık vardır bunda.

Ancak çocukların samimiyetinde rastlanabilecek bir çelişkidir bu.

Namazdan sonraki kahvaltı huzurlu ve sakindir.

Sonra sokaklara çıkılır, arkadaşlarla bayram bir daha kutlanır, herkes temiz pak, herkes dost, herkes barışık.

Kavgalar, küslükler biter.

Ama asıl şenlik öğle yemeklerindedir.

Anneler bütün yeteneklerini döktürürler.

Dolmalar, börekler, mantılar, zeytinyağlılar, çorbalar, tatlılar.

Herkes birbirine takılır.

“Babayla” bile şakalaşılır, baba olgun bir gülümsemeyle çizer sınırı, çocuklar nerede duracağını bilir.

Ailenin bütün fertleri masaya dizilir.

Benim annem bayramda mantı yapardı.

Geniş bir tepsinin içinde gelirdi mantı, sarımsaklı yoğurdun içindeki küçük beyaz hamur bohçacıklarının üstüne kızdırılmış yağ dolaştırılıp, biraz kırmızıbiberle sumak serpiştirilirdi.

Uzun saplı bir kepçeyle annem tabaklara mantı dağıtırdı.

Annem öldü.

Onun yerini Zeynep aldı.

Aynı annem gibi yapar o da mantıyı, aynen onun gibi tepside getirir, onun gibi dağıtır.

Küçük kızkardeş, bayramlarda anneliğimizi üstlenir.

Bayramların belki de en sevdiğim yanı bu, inançsızları bile koynuna alan o huzurlu neşesi.

Kimseyi dışarıda bırakmaz bu bayramlar, kapısını çalan herkesi buyur eder içeri.

Mantıdan sonra zeytinyağlılar.

Enginarlı bezelyedir benim en çok hatırladığım.

Çok konuşulur, çok gülünür.

Dine hafiften takılan, ahlaksız çınlamaları da olan, Bektaşi usulü fıkralar da anlatılır.

Bugün bayram ben de size anlatayım hatırladığım o fıkralardan, şöyle aynı masada mantı yer gibi konuşalım.

Bir Katolik papazıyla bir imam trende yan yana düşmüşler, bir zaman sonra konuşmaya başlamışlar.

Papaz sormuş, “sizde ne yasaktır?”

İmam, “domuz yemek” demiş, sonra o sormuş papaza, “sizde ne yasaktır?”

“Kadınla yatmak” demiş papaz.

Bir süre susmuşlar.

Papaz demiş ki, “söylesene, sen hiç denedin mi?”

“Allah affetsin, bir kere domuz eti yedim” demiş imam.

Sonra o sormuş, “sen hiç denedin mi?”

“Bir kere günaha girip bir kadınla yattım” demiş papaz.

Bir sessizlik olmuş, imam, papaza bakıp gülümsemiş.

“Domuzdan daha iyi, değil mi?”

Bugün bayram.

Annem öldü, ben yaşlandım, gazeteden çıkıp Zeyneplere mantı yemeğe de gidemiyorum.

Ama sabah namaza gidip akşam içenleri, onlara hoşgörüyle bakan “müminleri”, Bektaşi usulü fıkraları, bu “rind meşrep” kutlamaları düşünmeyi, uzaktan da olsa bunları hissetmeyi, bu huzurlu ve sakin molayı seviyorum.

Bu topraklar böyle.

İnançlı ve günahkâr.

Belki de bu yüzden, en güzel bayramlar burada kutlanır gibi geliyor bana.

Ve, bugün bayram.

Annem öyle güzel mantı yapardı ki...