Ümit Boyner: Barış ara durak, hedef demokrasi

Ümit Boyner, faili meçhullerin en yoğun olduğu 1995’te kurulan Yeni Demokrasi Hareketi döneminden beri Kürt sorununun çözümü için kafa yoran cesur isimlerden biri. Barış sürecini yürütecek ‘âkil insanlar’ listesinde de adı geçiyor. 

Boyner, yeni süreç için heyecanlı ancak oldukça da temkinli. “Önemli olan sürdürülebilir barış” diyen Boyner, “Silahların susması bizi önemli bir aşamaya getirdi. Bundan sonra Türkiye demokratik standartlarını nasıl yükseltecek?” diye soruyor.

Türkiye yeni bir barış sürecine girdi. Yıllar önce bu konuda kimse konuşmazken öneriler getiren biri olarak neler hissediyorsunuz?

30 yılı aşkın süredir devam eden bir sorun Güneydoğu sorunu. 30 bini aşkın vatandaşımızı kaybettik. Bu sefer geçtiğimiz ateşkes dönemlerinden daha da ileri bir barış olasılığı var gibi görünüyor. Ben bundan heyecan duyuyorum tabii ki. Fakat bunu çok önemsemekle beraber, benim için ve Türkiye için en önemli olan, bu barışın sürdürülebilir bir barış olması.

Başarılı olmanın koşulu ne olur?

Silah bırakmak önemli bir başlangıç noktası diye düşünüyorum. Bundan sonra Türkiye için nasıl bir demokratik ortam vaat edilecek, bu barışı sağlarsak neyin kapılarını açacağız? Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı için fırsat eşitliği, ifade özgürlüğü, hukuk güvencesi tesis edilebilecek mi? Benim için bu sürecin nasıl ileri gittiği çok önemli. Bu barış söyleminin ve sürecinin başlamış olmasını önemsiyorum ama bir o kadar demokratik hukuk devletinde gerekli olan reformlara da sahip çıkalım diye ümit ediyorum.

Neye öncelik verilmeli?

Demokratikleşme çok uzun bir süreç. Türkiye’nin sadece Kürt meselesinde değil, bütün vatandaşlarının demokrasi sorunu, vatandaş-devlet ilişkisinde sorunu var. Bu nasıl bir Türkiye’nin kapısını açacak, bu kutuplaşmış toplumdan bireyler olarak özgür ve eşit hisseden bir topluma nasıl kavuşabileceğiz, benim için önemli olan o. Ümit ediyorum ki bu barış süreci böyle bir Türkiye’nin başlangıcıdır.

Bu konuda kaygılarınız mı var?

Her şey bitti, çözüldü diye bakmamak şart. Bu işin başlangıcındayız. Türkiye bir demokratikleşme problemi yaşadığı için terör problemini ve Kürt sorununu yaşadı. Şimdi biz buradan önce terörü çözerek başlıyoruz. Toplumun büyük çoğunluğu için de terörün sona erdirilmesi çok önemli. Hepimizin canını, geleceğini, çocuğunu etkileyen bir konu. Bence çok önemli bir eşikteyiz. Çatışma kültüründen uzlaşma ve anlaşma kültürüne toplumun tüm kesimleri olarak geçebilmeliyiz.

Barış sağlanırsa bölgede yatırımlar patlar deniyor. Sizce de öyle mi?

Güneydoğu’ya yatırım yapmayı tabii ki düşünürüz. Zaten Batman’dan Diyarbakır’a bölgede çok yerde mağazalarımız var.

Âkil insanlar arasında adınız geçiyor. Katkı vermeyi düşünür müsünüz?

Âkil adamlar meselesini şimdilik basından takip ediyorum. (Radikal)