Ulusların kendi geleceklerini tayin hakkı temel haklardan biridir. Ulusların kendi geleceklerini tayin hakkı, insan haklarının da temel koşuludur. Kendi geleceğini tayin hakkına sahip olmayan bir ulusun insan haklarından tam olarak yararlandığı söylenemez. Eğer bir ulus geleceğini tayin hakkına sahip değilse o ulusun fertlerinin insan haklarından sağlıklı bir şekilde yararlandıkları ileri sürülemez. İfade özgürlüğü, basın özgürlüğü, seçme seçilme özgürlüğü, seyahat özgürlüğü, mülk edinme özgürlüğü gibi özgürlüklerin sağlıklı bir şekilde kullanılabilir olması, o ulusun kendi geleceğini tayin hakkına sahip olup olmamasıyla yakından ilgilidir.
16 Aralık 1952 tarihli ve 637 (VII) Sayılı Birleşmiş Milletler Genel Kurul Kararı, halkların ve ulusların kendi geleceklerini tayin hakkının her türlü insan haklarından tam yararlanmanın ön koşulu olduğunu söyler.
Bu karar uyarınca 1. Maddede şöyle söylenmektedir: “Tüm halkların kendi geleceklerini belirleme hakları vardır. Bu haktan ötürü, siyasal statülerini özgürce saptayarak ekonomik, toplumsal ve kültürel gelişmelerini özgürce gözetebilirler.”
Kürdistan Bölgesel Yönetimi
Irak’ta Kürdistan Bölgesel Yönetimi, kendi geleceğini tayin hakkını her zaman gündemde tutuyordu. 2014 yılı, Haziran ayının ilk yarısında IŞİD’in (Irak Şam İslam Devleti) Irak’taki saldırıları ve bu saldırılardan sonra gelişen olaylar, Güney Kürdistan’da Kürtlerin kendi geleceklerini tayin hakkını çok daha yaşamsal bir şekilde gündeme oturtmuştur. Gerek Kürdistan’da gerek Türkiye’de, gerek Ortadoğu, Avrupa, ABD gibi alanlarda Kürdistan’ın bağımsızlığı konuşulur, tartışılır hale gelmiştir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık için referandum yapma kararı almıştır.
Burada Kürtlerin kendi geleceklerini tayin konusunda temel birkaç sorunun sorulması gerekir. İlk soru şu olmalıdır:
Soru 1
Kürdistan Bölgesel yönetimi tek taraflı olarak Irak’tan ayrılma hakkına sahip midir?
Devamı için
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.