Anketörler aracılığı ile sahada çalışma yürüten Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Siirt Bölge Müdürlüğü’nün 2015 yılında Batman’da yaşayan Tenzire Çetin’e (50) “Hane Halkı Bütçe Anketi” kapsamında sorular yöneltmiş, Türkçe bilmeyen ve okuma ve yazması olmayan Çetin de sorulara yanıt vermek istemediğini ifade etmişti.
Yaşanan durumun ardından geçtiğimiz hafta Çetin’in evine Vergi Dairesi’nden ankete katılmadığından ötürü Kabahatler Kanunu kapsamında bin 55 TL idari para cezasına çarptırıldığına dair ceza makbuzu geldi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak’ın yazılı olarak yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi verdi.
Soru önergesinde, Albayrak’ın şu soruları yanıtlanması istendi:
- Tenzire Çetin örneğinde olduğu gibi benzer şekilde yıllar itibarı ile kaç kişiye para cezası kesilmiştir? Kesilen cezaların illere göre dağılımı nedir?
- Türkçe bilmeyen ve doğal olarak soruları anlamadığı için yanıtlayamayan Tenzire Çetin’e para kesilmesinin gerekçeleri nelerdir?
- Ülkemizin içinde bulunduğu batık ekonomiyi TÜİK aracılığı ile vatandaşlara kestiğiniz cezalarla mı düzeltmeyi planlıyorsunuz?
- Türkiye İstatistik Kurumu’na gerekli gereksiz bu tür cezaların kesilmesi ile ilgili sizden veya herhangi bir bakanlıktan gönderilmiş yazılı ya da sözlü bir talimat var mıdır?
- Türkçe bilmemesine rağmen anket sorularını yanıtlamasını ısrarla talep eden TÜİK görevlileri hakkında herhangi bir yasal işlem başlatılmış mıdır? Başlatılmadıysa başlatmayı düşünüyor musunuz?
Yasa ne diyor?
11 Kasım 2005 tarihli ve 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nun 54. Maddesi uyarınca mazereti olmadan soruları cevaplamaktan kaçınanlara idari para cezası uygulanabiliyor.
Madde uyarınca istenilen bilgileri geçerli mazereti olmaksızın, belirlenen şekil ve süre içinde vermeyen, eksik veya hatalı verenlerin bir kereye mahsus uyarılarak, 7 gün içinde bilgileri vermeleri ve ya eksik ve hataları gidermeleri isteniyor.
Uyarıya rağmen, bilgileri hiç vermeyen veya talep edildiği halde eksiklikleri gidermeyen ve hataları düzeltmeyen gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişilerinin organ ve temsilcileri hakkında para cezası uygulanıyor.
Aynı kanunun 7. Maddesi ise istatistiki birimlerin, kendilerinden istenen veri veya bilgileri vatandaşlık görevi bilinci içerisinde, TÜİK Başkanlığı’nın belirleyeceği şekil, süre ve standartlarda eksiksiz ve doğru olarak ücretsiz vermekle yükümlü olduğunu düzenliyor.
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.