Sosyal medya düzenlemesi Meclis’te kabul edildi

Kanun, AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.

Facebook, Twitter, Whatsapp gibi platformların “sosyal ağ sağlayıcısı” olarak tanımlandığı düzenleme ile ayrıca kullanıcılara, içeriğin arama motorlarından tümüyle silinerek, sakıncalı görülen içerikle ilgili “unutulma hakkı” sağlanıyor.

Yasayı BBC Türkçe’ye değerlendiren İnternet Hukuku alanında uzman olan Prof. Dr. Yaman Akdeniz, düzenlemenin en sıkıntı yaratacak hükümlerinden birisinin “unutulma hakkı” olduğunu belirtiyor.

İnternet erişiminin yanı sıra düzenlemeyle “içeriğin çıkarılmasının” istenebileceği belirten Akdeniz, bu durumun “arşivlerin yok edilmesi” sonucu doğurabileceği uyarısında bulunuyor.

AKP, yasal düzenlemeyi suç unsuru içeren veya hakaret, özel yaşamın gizliliğinin ihlali, küfür gibi sakıncalı içerikler nedeniyle yaşanan “muhataplık sorununun” aşılması gerekçesine dayandırırken, muhalefet, yeni bir sansür kapısının açıldığı görüşünde.

Bazı sosyal medya platformlarının, kendi ilkelerine uymadığı gerekçesiyle Türkiye’den “çekilebileceği” endişesi de dile getiriliyor.

Teklifte neler var?

Kanun teklifinde yer alan düzenlemeler şöyle:

• İnternet ortamında işlenen suçlara verilen para cezaları, muhatabın yurtdışında bulunması halinde internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden e-posta veya diğer iletişim araçları ile bildirilebilecek.
• Yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına 10 bin lira ile 100 bin lira arasında para cezası veriliyordu. Bu cezalar 1 milyon liradan 10 milyon liraya kadar verilecek.
• Mevcut yasada çocukların cinsel istismarı, fuhuş, kumar ve uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma gibi suçları oluşturan yayınlarla mücadelede erişimin engellenmesi kararı veriliyordu. Öneri ile suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararı verilebilecek.
• Kişilik haklarının ihlali kapsamında erişimin engellenmesine karar verilmesi halinde, bundan sonra arama motorlarında da bu kişinin adı çıkmayacak.
• Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirleyecek.
• Bir bildirime karşın eğer 30 gün içerisinde temsilci belirlenmezse sosyal ağ sağlayıcıya 10 milyon lira, 30 gün içinde yine belirlenmezse 30 milyon lira daha ceza kesilecek. 30 gün içinde yine yerine getirilmezse reklam yasağı getirilecek. Reklam yasağı kararının ardından 3 ay içinde yine yükümlülük yerine getirilmezse bu kez sosyal ağ sağlayıcısının internet trafiği bant genişliği yüzde 50 daraltılacak. Ancak bu kararı sulh ceza hâkimi verecek. 30 gün içinde yükümlülük yine yerine gelmezse internet bant genişliği yüzde 90’a kadar daraltılabilecek. Hâkim tarafından verilen kararların gereği derhal ve en geç 4 saat içinde yerine getirilecek.
• Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurtiçi veya yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” ile “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi” kapsamındaki başvurulara en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz yanıt vermek zorunda olacak. Olumsuz yanıtlar gerekçeli verilecek. Yükümlülük yerine getirilmezse 5 milyon lira ceza verilecek.
• Sosyal ağ sağlayıcı Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındıracak.
• Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar hakkındaki yasadaki “erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi” ile “gecikmesinde sakınca bulunan hallerde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi” başlıkları kapsamında verilecek para cezaları 1 milyon lira, adli para cezaları ise 50 bin gün olarak uygulanacak. İhlaller bir yıl içerisinde yinelenirse cezalar bir kat artırılacak.