Barış sürecini kolaylaştırmak için oluşturulan Akil İnsanlar arasında yer aldınız. Kaygıların çok sık dile getirildiği bir süreçteyiz. Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
Elbette benim de kaygılarım var. Ama herkesin üzerine düşeni yapması gerekir. Ben üzerime düşeni yaptım diyelim ama, aynısını yapmazsan ve barışı gerçekleştiremezsek sen ne yapacaksın sonra? Başka şansımız var mı? Bu süreçte herkes elini taşın altına koyacak ve barış için uğraşacak buradan döneni bu halk affetmez. Bu halkın duygularıyla oynamaya kimsenin hakkı yok, bu bir hasrettir. Bu hasret yıllardır açığa çıkmamış, şimdi bunu açığa çıkarıyoruz. Bazıları ben de barış istiyorum ama ya ülke bölünürse diyor. Barışı istemediğin zaman bölünüyorsun zaten.
Siz toplumsal sorunları işleyen pek çok film yaptınız. Güneydoğu’da film çektiniz. Filmlerinizle temas kurduğunuz insanlar uzun süredir kimliklerinin tanınmasıyla ilgili bir dizi talepte bulunuyorlar. Siz ne düşünüyorsunuz bu taleplerle ilgili?
Kurtuluş Savaşı sadece tek halkın yaptığı değil, bir sürü halkın yaptığı bir savaştı. Bir devlet kuruldu, hep birlikte kurduk. Cumhuriyeti hep beraber kurduktan sonra kaymağını sadece birileri yiyecek diye bir adaletsizlik olmaz. Olursa orada talepler başlar. Sen bir kesimi iter kakarsan, sosyal adaleti uygulamazsan, gelir dağılımını adil düzenlemezsen, bir halkın onurunu sürekli kırar ve ona yokmuş gibi davranırsan onlar bu ezilmişliğin duygusunu biriktirir ve örgütlenir. Örgütlenir ve hak talebinde bulunurlar. Dağlara çıkarlar. Sürekli itip kakar, döversen ve hakir görürsen doğaldır bu. Bunu inkar etmek insan onuruna yakışmayan bir şey.
ÖNCE ÖZGÜRLÜKÇÜ BİR ANAYASA LAZIM
Akil İnsanlara AKP’nin memuru diyenler oldu… Basın Akil İnsanlara çok yüksek maaş bağlandığını yazdı. Doğru mu bunlar?
Beni parayla satın alacak kimse daha doğmadı. Beni düşüncelerimden saptıracak kimse de daha doğmadı. Zamanı gelince bunlara yanıt vereceğim ama şimdi barış dilini kullanmaya kesinkes kararlıyım. Hangi paradan bahsediyorsun sen. Ne işim olabilir benim AKP ile? Ayrıca AKP’ye benim kadar eleştiri getiren insan bulamazsınız. Hâlâ da eleştiriyorum ama bu konu bir ülke meselesidir. Bu iş teklif edildiğinde, bu ülkede yaşayan insanların geleceği meselesidir diye düşündüm. Riski de var tabii ve ben bu riski kabul ediyorum. Bu yaştan sonra, bunca mücadeleden sonra sırf AKP’ye muhalefet olsun diye geri çekilip korkak davranacak bir karaktere sahip değilim ben, kimse kusura bakmasın. Tekrar ediyorum: Bu ülkenin mutluluğuna inandığım için, önemli bir mesele ortadan kalkacağı için, gerçek bir demokrasi yerleştiğinde insan hakları ve onurunun ne kadar yükseleceğini gördüğüm için böyle bir çalışmaya girmek bana zevk verdi. İyi bir iş yaptığımı iddia ediyorum. Haa olmadı mı, ben görevimi yaptım kardeşim derim. Şimdi öyle konuşanlara da o zaman kavgalar içinde yaşayın, kan içinde yaşayın; siz buna layıksınız derim.
Bir kesim diyor ki çok şehit verdik, acı çektik. Bu kadar insan öldü, bunun hesabı sorulmayacak mı?
O çocukların niye öldüğünün hesabını sorsunlar; o çocukları kim ölüme gönderdiyse onu bulup sorsunlar. Bu hesabı soracak partileri bulsunlar, sorsunlar.
DEMOKRASİ OLMAZSA BARIŞ DA OLMAZ
Siyasilerden de Akil İnsanlara yönelik suçlamalar ve karalamalar var. Devlet Bahçeli özellikle sanatçılara yüklendi.
Bunlarla şu anda uğraşmıyorum, şimdilik barış dilini kullanıyoruz. Bu sürece benim adımın katacağı katkıdan rahatsız belli ki. Ben ona yine barış diliyle yanıt vereyim: Benim bütün filmlerimin diyaloglarını ezbere biliyordur o.
Tamam silahlar sustu, bir daha çatışma yok. Bütün sorun biter mi?
Bu bir süreç, adı üstünde. Önce özgürlükçü bir anayasanın çıkması lazım. Ayrıca demokrasi olmazsa barış olmaz. Bütün halkların kardeşliğinin şartları oluşacak, halklar birbirine saygı duyar hale gelecek. Toplumun gelişmesi için bu şart. Silahların susması, demokrasi hep bir süreç.
EMEKÇİLER PARTİLERİNE OY VERSELER İKTİDARA GELİRLER
Taksim Meydanı’na bakan bir oteldeyiz ve gördüğümüz manzara içler acısı. Ne dersiniz 1 Mayıslar yapılamasın diye mi bunca inşaat?
Şimdi inşaatlar devam ediyor. 1 Mayıs artık burada kutlanamayacak, o eski anılarımız bitti. Bak, 1977’de kanlı 1 Mayıs’ta bu otelde bütün olayı gözlemledik biz. Tercüman’dan bir gazeteci herif vardı dedi ki, biraz sonra Saraçhane’den bir grup gelecek, o grup gelince de görürsünüz neler olacak... Hakikaten grup geldi ve adamın dediği gibi oldu. İnsanların ezildiğini gördük. Üç yerden ateş açıldı. Nereden biliyordu bunu?
Şimdi 1 Mayıs’a işçinin köylünün bayramı diyoruz ya, peki partisi nerede? Yolda adamı çevirip soruyorum, sen işçi misin diye. Evet abi diyor. Niye kendi partine oy vermiyorsun diyorum. Hangisi abi diyor. Emek Partisi var diyorum, niye ona oy vermiyorsun? Emekçiler partilerine oy verseler iktidara gelirler. Her yerde söylüyorum gene söylüyorum, gene de söylerim. İşte başka siyasi parti aramaya gerek yok.
1 Mayıs’tan konuşuyorken neyin altını çizmek istersiniz şu günlerde?
Türkiye çok değişti. Geçenlerde Yılanların Öcü’nü çektiğimiz köyü görmek istedim. Baktım ki benim film çektiğim köy şehir olmuş. Sosyolojik gelişmeleri takip ettiğimiz zaman artık mücadele biçimimiz, yöntemlerimiz çağımıza göre biçim değiştirmeli. Eski Aydınlıkçıların yaptığı gibi elinde Türk bayrağı ile dolaşıyorlar, böyle bir şey olur mu, Türkiye’de bir değişim var yani. Bunlar bir de bana vatan haini diyorlar. Dergilerinde devrimcilerin kapı numaralarını yazdıklarını unuttum sanki ben. Senin tekelinde mi bu ülkeyi sevmek? Bunlara söyleyecek tek şey var: Sen de yüreğinde sevgiye yer aç... Bu benim bir filmimin adı. (Nuray Sancar-Evrensel)
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.