Merkezi Hewler ve Süleymaniye'de bulunan 8 Kürt TV kanalı Diyarbakır'da bürolarını oluşturarak Kürtçe yayın yapmaya başladılar. Kürtçe kanalların çokluğu, Türkçe açıklama yapmaya alışık Kürt siyasetçileri bile zorluyor.
Daha birkaç yıl öncesine kadar tek Kürt TV kanalının bulunmadığı Türkiye’de son yıllarda patlama yaşandı. Federal Kürdistan Kürt Yönetiminde bulunan birçok Kürt TV kanalı Diyarbakır’ı merkez seçerek bürolarını oluşturdu.
Aralarında kadın temsilcilerin de bulunduğu Kürt TV’lerin çoğalmaya başlamasıyla Kürtçe bilmeyen siyasetçilerin kimi Kürtçe sözlüğü cebinde taşıyor, kimileri ise kursa gidiyor. Kentteki yerel gazeteler ise sayfalarının bir bölümünü Kürtçeye ayırdılar. Federal Kürdistan Kürt Yönetimi ve Türkiye’nin Ekonomik, Kültürel ve siyasal ilişkileri nedeniyle Merkezleri Federal Kürdistan'da bulunan Kürdistan TV, Rudaw, Gali Kürdistan, Vaar TV, Kürt Sat, Speeda TV, KNK ve Zagros TV Diyarbakır’da kimi daire satın alarak kimileri de kiralayarak bürolarını oluşturdular. Kürtçe TV çalışanları, “İç içe geçen bir yaşam var. Buradaki bir gelişme diğer ülkeyi etkiliyor. Bundan dolayı da buraya bir ilgi ve merak var” diyor.
10 yıl önce ilk kez bürolarını oluşturan ancak prodüksiyon şirketi adı altında gizlice faaliyet yürüten ve Türkiye’nin TRT’sine benzetilen Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin resmi yayını olan Kürdistan TV’nin Diyarbakır Temsilcisi Mehmet Eren, Türk ve Kürt hükümetinin iyi ilişkileri sonucunda 2006 yılında iletişim şirketi kurarak valiliğe bildirdiklerini ve çalışmalarını rahatlıkla sürdürdüklerini ifade etti. Eren, “Kürt Federal Bölge merkezli Kürdistan TV olarak ilk kurulan televizyonuz. Dünya ve değişen bölgenin koşulları nedeniyle Irak’ta Kürtler de belli bir statü elde etmeleriyle kendi kültürlerini iletişim yoluyla yansıtmaya başladılar. Önemli oranda Türkiye’de Kürt nüfusu yaşamasından dolayı izleyici potansiyeli olduğu için çalışmalarını Türkiye’ye kaydırdılar. Doğal olarak komşumuzda ne oluyor, ne bitiyor merak ediliyor. Türk ve Kürt televizyonlarında çalışanlar olarak bir dayanışma içerisindeyiz. Ayırt etmiyoruz. Biz artık nicelikten çok bir nitelik arıyoruz. Dünyadaki en gelişmiş teknolojiden faydalanarak yayın akışını sürdürmek yönünde çalışmalarımız var” diye konuştu.
Barzani ziyaretinde, İlk kez Kürdistan adıyla akredite olduk
İki yıl önce açılan Gali Kürdistan TV’nin ve bölgenin tek kadın temsilcisi Sidar Basut, artık Irak Kürt Bölgesi ve Türkiye’de iç içe geçen bir yaşamın olduğunu ve Türkiye’deki bir gelişmenin diğer yerleri de etkilediğini ifade ediyor. Kürtçe TV’ler nedeniyle siyasilerin Kürtçe öğrenmeye başladığını vurgulayan Sidar Basut şunları söyledi: “Irak’ın Kürt bölgesi ekonomik olarak Türkiye’nin partneridir. Dolayısıyla orası Türkiye’ye ‘Avrupa’ya açılan bir kapı gibi bakıyor’, daha modern daha ilerici, mevcut İslam ülkeleri arasında daha ileride bir ülke olarak görülüyor. Burada nasıl bir yaşam var? Ona yönelik ilgi ve alaka var. Sosyal yaşam ve siyasal gelişmeleri takip etmek açısından TV’ler buraya ağırlık veriyor. Biz Türkiye temsilciliğini yapıyoruz. Kürt siyasi partilerin önemli etkinliklerini takip ediyoruz. Örneğin yolsuzlukla ilgili ne düşünüyor insanlar bunu da veriyoruz. Ama bölgeden gündelik kültür sanat haberleri de yapıyoruz. Barzani geldiğinde valilikten Gali Kürdistan yazarak akreditasyon aldık. Bu, bir ilkti. Bizde haber atlama anlayışı yok. Ama yakın zamanda bunlar da olabilir. Türk basınında çalışan arkadaşlarımızla iyi bir diyalog içerisindeyiz. Zaman zaman paslaşıyoruz. 2 yıl önce tüm açıklamalar Türkçe yapılıyordu. Hatta Kürt dil bayramı açıklaması Türkçe yapılmıştı. Şaşırmıştım. Ancak Kürt TV’lerin çoğalmasıyla birlikte artık bir açıklama Türkçe yapıldıysa arkasından Kürtçe yapma zorunluluğunu hissediyorlar. Feodal düşünceden dolayı kadın olunca öncelik tanıma durumu var. Buna pozitif ayrımcılık diyeyim. Bunun dışında sokakta kadınların yaşadığı sıkıntıyı ben de yaşıyorum. Ama burada kadınların çok rahat çalışabileceği, üretebileceği kocaman bir alan var. Dışarıdan bakıldığı gibi değildir burada yaşam. Beni ciddi sıkıntıya sokacak bir durum yaşamadım. İstanbul’da 17 yıl yaşadım. Bana burada gazetecilik yapmanın çok şey kattığını düşünüyorum.”
Siyasetçiler Kürtçe öğreniyor
Rudaw TV’nin 8 ay önce açılan Diyarbakır Temsilcisi Maşallah Dekak ise Diyarbakır’ın artık Ankara kadar gündem oluşturduğunu dile getiren Dekak da şunları dile getirdi: “Artık Diyarbakır da Ankara kadar gündem belirliyor. Dolayısıyla haberin merkezinin önemli bir yerinde temsilcilik açtık. Diyarbakır’ın merkez seçilmesinin nedenlerinden biri de aynı dili konuşması, coğrafi yakınlık ve politikanın nabzının atıldığı yer olması. Kürdistan bölgesi ile Türkiye’nin hem siyasi hem ekonomik ilişkilerinin geliştiği en üst seviyenin yaşandığı dönemdeyiz. Daha önce siyasi partiler sadece Türkçe demeç de vermeye alışıktı. Kürt medyasının yoğunluk kazanmasıyla birlikte Kürtçe demeçte vermeye başladılar. Birçok AKP’li ise ‘Sizin sayenizde Kürtçemizi geliştirdik. Siz Kürtçe demeç alacaksınız diye Kürtçe çalışıyoruz’ diyorlar. Bazı yöneticiler ise Kürtçe sözlüklerle geziyorlar. Kürtçe habercilik yapmak bize zevk veriyor. Gazeteciliğimize renk katıyor. Artık Irak’ın Kürt bölgesi de bir ilden bir ile gidip geliyormuşuz gibi. Başbakan’ın ‘Klavyeler özgür olacak’ açıklamasının ardından burada birçok yerel gazetede iki sayfasını Kürtçeye ayırdı.” (Radikal)
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.