İki yıldır faaliyette olan Diyarbakır Cezaevi Gerçekleri Araştırma ve Adalet Komisyonu, bu cezaevinin insan hakları müzesi olmasını talep eden bir bildiri kaleme aldı. Bildiri, kamuoyunca tanınan kişilerden oluşan ilk destek imzacıları belli olduktan sonra kamuoyuna açıklanacak.
Bu cezaevinin çok özel bir rejime tabi, bir tür toplama ve eziyet kampı olarak işlev gördüğü ifade edilen bildiride, askeri cunta döneminde Türkiye'deki bütün cezaevlerinde yoğun baskı, işkence ve yıldırma politikalarının uygulandığı hatırlatılıyor.
1980-84 döneminde devletin, Diyarbakır Cezaevi'ndeki uygulamaları kristalize edilmiş bir şekilde gösterdiği gibi, Kürt kimliğini baskı, aşağılama, işkence ve bazen doğrudan itlaf yollarıyla bertaraf etmeyi denediği belirtilen bildiride, şu görüşlere yer verildi:
'Sonuç olarak, bu cezaevinde yatan binlerce ve büyük çoğunluğu Kürt olan insan bedensel ve ruhsal olarak örselenmiş, onlarcası öldürülmüş, yüzlercesi sakat bırakılmıştır. Diyarbakır Cezaevi'nden çıkanların önemli bir bölümü dağa gitmişlerdir. Türkiyeli Kürtlerin toplumsal hafızasında Diyarbakır Cezaevi yoğun acı yüklü sembolik bir yere sahiptir ve maruz kalınan haksızlığı, adaletsizliği ve direniş ruhunu işaret eder. Bu cezaevinde uygulanan vahşetin hiç bir sorumlusu hakkında şimdiye kadar hiç bir işlem yapılmamıştır.'.
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.