ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin dün Ankara’ya gerçekleştirdiği ziyaretin ana konuları Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, ‘Siyonizm’ ile ‘faşizmi’ aynı kefeye koyan sözleri ile Suriye’ye ilişkin iki ülke arasındaki politika farklılıkları oldu. Kerry, Başbakan Erdoğan’ın açıklamalarına katılmadıklarını belirtirken, hem İsrail’in hem de Türkiye’nin kendileri açısından ‘hayati müttefik’ olduğunu, aralarındaki sorunları aşıp ‘tarihi işbirliklerine geri dönmelerini elzem’ gördüklerini söyledi. Kerry, Suriye konusunda da önceliklerin şiddeti arttırmak değil, siyasi çözüm olduğunun altını çizdi.
Kerry dün Ankara’daki temasları kapsamında Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile bir araya geldi. Toplantı sonrası iki bakan kameraların karşısına geçerek açıklamalarda bulundu. Davutoğlu, iki ülkenin sorunlara karşı ‘ortak perspektife’ sahip olduğunu söyledi. Kerry de sıkıntıların olabileceğini ancak çözüm konusunda ortak bir anlayışın bulunduğunu belirterek, “Birlikte çalışmamız gerektiğini biliyoruz” dedi. ABD heyetiyle gelen bir gazeteci, Türkiye’nin İsrail’e yönelik son yıllarda ‘düşmanca açıklamalar’ yaptığını savunarak, Başbakan Erdoğan’ın Viyana’da Siyonizme ilişkin sözlerini hatırlatıp, iki bakandan konuyu değerlendirmelerini istedi.
‘Düşmanca açıklama yok’
İlk yanıtı veren Davutoğlu, Türkiye olarak hiçbir zaman bir ülkeye ve millete yönelik ‘düşmanca’ açıklamalarda bulunmadıkların belirterek, 9 Türk vatandaşının İsrail askerlerince öldürüldüğü ‘Mavi Marmara’ olayını hatırlatıp şöyle dedi: “İsrail’in tutumuna ‘düşmanca’ denebilir. Buna rağmen biz her zaman İsrail’e bu tutumunu düzeltme imkânı verdik. Onlar 2,5 - 3 yıl içinde eski tutumlarında ısrar ederek gösterdikleri düşmanca tavrı meşrulaştırmaya çalıştı. Bizim antisemitizme karşı çıktığımıza bütün tarih şahittir. Bugün de biz antisemitizme en güçlü sesle karşı çıkan, her türlü ırkçılığa karşı çıkan ülkelerin başında geliyoruz. Bu tutumumuzu sürdüreceğiz. Ama bizim vatandaşlarımızın hayat hakkına açıkça ve düşmanca tehdit etmişse müsaade edin de ona karış biz açıklama yapma hakkını mahfuz tutalım. İsrail eğer Türkiye’den olumlu açıklamalar duymak istiyorsa tutumunu gözden geçirmelidir.” Davutoğlu soruyu yönelten gazeteciye “Burada Ankara’dasınız ve ben size şu soruyu soruyorum, lütfen bu soruyu Tel Aviv’de sorun. Bu 9 masum insanın suçu neydi?” diye sordu.
‘Biz katılmıyoruz’
Kerry ise ise şöyle konuştu: “İleriye dönük olarak Viyana’da duymuş olduğumuz açıklama sonrasında olayların tabii ki daha da kötüleşmesi gibi bir olasılık var ama ben şunu söylüyorum, direkt olarak Sayın Dışişleri Bakanı’na bu konuşmayla ilgili yorumumuzu ilettim ve Sayın Başbakan’a da ileteceğim. Bu açıklamayla aynı fikirde değiliz biz. Türkiye ve İsrail, her ikisi de hayati müttefikleridir Buradaki sıkıntıyı aşma konusunda birlikte çalışılması gerektiğini düşünüyorum; bu ilişkinin düzeltilmesi gerekmekte. Ortamda zaten sıkıntı var ve böylesine sıkıntılı bir ortamda İsrail ve Türkiye’nin adımlar atması ve bu adımların sonunda da tarihi işbirliklerine geri dönmesi gerçekten elzem görünmekte.” diye konuştu.
Başbakan Erdoğan’a ‘Siyonizm’ tepkisi
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Viyana’daki 5. Medeniyetler İttifakı Forumu’nda Siyonizmle faşizmi kıyaslayan açıklamasına İsrail’in yanı sıra BM ve ABD’den tepki geldi. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Erdoğan’ı kınayıp “Bu karanlık ve yalan ifade, dünyadan geçtiğini düşündüğümüz bir düşüncedir” derken ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Tommy Vietor: “Erdoğan’ın Siyonizmi insanlığa karşı işlenmiş bir suç kategorisinde sınıflandırmasını reddediyoruz. Bu, saldırgan ve yanlış bir tanım” dedi. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un sözcüsü ise “Genel Sekreter sorumlu liderlik temasıyla yapılan toplantıda yaralayıcı ve bölücü sözlerin söylenmiş olmasının talihsizlik olduğuna inanmaktadır”dedi. Erdoğan “Tıpkı antisemitizm gibi, tıpkı faşizm gibi İslamofobiyanın da bir insanlık suçu olarak görülmesi kaçınılmaz hal almıştır’’ demişti..
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.